့"နာက်င္ေစမႈမ်ားအေၾကာင္း"
လူေတြ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ထိေတြ႕ ဆက္ခံၾကရာက အဆင္မေျပတဲ့အခါ ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားတတ္ပါတယ္။ တစ္ဦးက တစ္ဦးကို သတ္ပုတ္၊ ရိုက္ႏွက္၊ ထိုးခုတ္တာေတြ လုပ္တတ္ပါတယ္။ ဒီအခါမွာ နာက်င္မႈ ေဝဒနာကို ခံစားရပါတယ္။ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ေခ်ာ္လဲ၊ ဒူးၿပဲတာ၊ ေျခစြယ္ငုတ္ ခလုတ္တိုက္မိတာတို႔၊ ဓားရွ၊ အပ္စူး၊ ေခြးကိုက္ခံရဖူးတာေတြဟာလည္း နာက်င္မႈေတြပါပဲ။
ကေန႔ေတာ့ ကိုယ္အဂၤါ နာက်င္မႈေတြအေၾကာင္း တင္ျပပါမယ္။
ဥပေဒအရ “နစ္နာတယ္”ဆိုတာ ကိုယ္၊ စိတ္၊ ဂုဏ္သေရနဲ႔ ပစၥည္းကို ဥပေဒႏွင့္မညီတဲ့ ထိခိုက္ေစမႈလို႔ ေခၚပါတယ္။
နာက်င္တယ္၊ နာတယ္ ဆိုတာ ဘာလဲ။ (ပုဒ္မ - ၃၁၉)
လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကို ကိုယ္အဂၤါနာက်င္ေအာင္လုပ္ရင္ ထိုသူကို အနာေရာဂါစြဲကပ္ေအာင္လုပ္ရင္၊ ခ်ည့္နဲ႔ေအာင္ လုပ္ရင္ ထိုသူကို နာက်င္ေစတယ္လို႔ ေခၚပါတယ္။ (အတိုမွတ္ - နာတယ္ဆိုတာ - နာ၊ စြဲ၊ ခ်ည့္)
ကိုယ္အဂၤါဆိုတာ ေခါင္းဖ်ားကေန ေျခဖ်ားအထိ အဂၤါေတြကို ေခၚပါတယ္။ စိတ္၊ ဂုဏ္သေရနဲ႔ ပစၥည္း ထိပါးနာက်င္ ေစတာ မပါဝင္ပါဘူး။ နာက်င္မႈ ပမာဏဟာ အပ္ဖ်ားေလး စူးတာကေန ရင္ဝလွံစူးတာထိ အႀကီးအက်ယ္ နာတာလည္း ပါဝင္တယ္။
အနာေရာဂါ စြဲကပ္ေစတာလည္း နာက်င္ေစမႈ ျဖစ္တယ္။ အိပ္ခ်္အုိင္ဗီြပိုး၊ ဘီပိုး၊ စီပိုး၊ ကာလသားေရာဂါကူးေအာင္ လုပ္တာလည္းပါတယ္။ စြဲလမ္းတမ္းတေအာင္ လက္ဖက္ရည္၊ အရက္၊ ဘိန္းျဖဴစြဲေအာင္ လုပ္တာေတြ မပါဝင္ဘူး။
ခ်ည့္နဲ႔ေအာင္လုပ္တယ္ဆိုတာ ကိုယ္အဂၤါအစိတ္အပိုင္းတစ္ခုခုကို ယာယီျဖစ္ေစ၊ အၿမဲတမ္းျဖစ္ေစ အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ ေအာင္ ျပဳတာကို ေခၚတယ္။ စကားမေျပာႏိုင္၊ ေျခလက္အေၾကာေသ၊ မလႈပ္ႏိုင္၊ သတိလစ္၊ ေမ့ေလ်ာ့ေအာင္၊ ေမ့ေဆး၊ ထံုေဆး၊ ဘိန္း၊ စိတ္ႂကြရူးသြပ္ေဆး၊ အရက္ စသည္တို႔နဲ႔ ျပဳလုပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
နာက်င္တဲ့ ပမာဏကို လိုက္ၿပီး သာမန္နာက်င္ေစမႈ၊ အျပင္းအထန္ နာက်င္ေစမႈဆိုၿပီး ခြဲျခားထားတယ္။ ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ (၈)မ်ဳိးကို အျပင္းအထန္ နာက်င္ေစမႈ ေခၚတယ္။ က်န္တာ သာမန္နာက်င္ေစမႈ ျဖစ္တယ္။
နာက်င္ေစမႈ ျပဳလုပ္လွ်င္ ေထာင္ဒဏ္တစ္လမွ ေထာင္ဒဏ္ တစ္သက္တစ္ကၽြန္းထိ က်ႏိုင္ပါတယ္။
အျပင္းအထန္ နာက်င္ေစမႈ (၈)မ်ဳိး
၁။ လူကိုသင္းကြပ္ျခင္း။ ေယာက်္ားကို သင္းကြပ္တာကို ဆိုလိုပါတယ္။ ေဝွးေစ့ကို ညႇစ္ရင္၊ တုတ္၊ ႀကိဳးေခြနဲ႔ ရိုက္ရင္ေယာက်္ားဘဝ လူၫႊန္႔တံုးနိုင္ရံုသာမက ေသပင္ေသႏိုင္ပါတယ္။ အမႈတစ္ခုမွာ ဇနီးျဖစ္သူက အိပ္ေပ်ာ္ေနတဲ့ လင္ရဲ႕ လိင္အဂၤါကို “ဒါ ရိွရင္ျပႆနာရိွေနမွာပဲ” ဆုိၿပီး ဓားနဲ႔လွီးျဖတ္တဲ့အမႈဟာ အျပင္းအထန္ နာက်င္ေစမႈ ေျမာက္တယ္။
၂။ မ်က္စိတစ္ဖက္ဖက္ကို အၿမဲမျမင္ေအာင္ျပဳျခင္း။ မ်က္စိအဆံုး၊ နားအရံႈး ဆိုတဲ့ စကားတိုင္း၊ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ ျပဳျပဳ၊ မ်က္စိကန္းရင္ အျပင္းအထန္ နာက်င္ေစမႈ ျဖစ္တယ္။
၃။ နားတစ္ဖက္ဖက္ကို အၿမဲမၾကားေအာင္ျပဳျခင္း။ နားအံု၊ နားရြက္ကို လက္သီးနဲ႔ထိုး။ တုတ္နဲ႔ရိုက္၊ နားထဲတုတ္နဲ႔ ထုိး၊ မီးသတ္ပိုက္နဲ႔ထိုး၊ အရည္ေလာင္းထည့္လို႔ နားကန္းရင္ အျပင္းအထန္ နာက်င္ေစမႈျဖစ္တယ္။
၄။ ကိုယ္အဂၤါ အဆစ္အမ်က္တစ္ခုခုကို က်ဳိးပဲ့ပ်က္စီးေအာင္ျပဳျခင္း။ ေျခဆစ္၊ ဒူးဆစ္၊ လက္ေမာင္းဆစ္၊ လက္ေခ်ာင္းအဆစ္က်ဳိးပဲ့ေအာင္ ျပဳတာမ်ဳိး ျဖစ္တယ္။
၅။ ကိုယ္အဂၤါအဆစ္အမ်က္တစ္ခုရဲ႕အင္အားကို ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ အၿမဲခ်ဳိတဲ့ေအာင္ျပဳျခင္း။ လူစဥ္မမီ၊ ခ်ည့္နဲ႔၊ အရုပ္က်ဳိးျပတ္၊ အေၾကာေသေအာင္ျပဳျခင္း ျဖစ္တယ္။
၆။ ဦးေခါင္းကိုျဖစ္ေစ၊ မ်က္ႏွာကိုျဖစ္ေစ အၿမဲရုပ္ဆင္းပ်က္ေအာင္ျပဳျခင္း၊ မ်က္ႏွာအမာရြတ္ႀကီးျဖစ္ေအာင္ လုပ္တာ၊ နားရြက္၊ ႏွာေခါင္းျဖတ္ခံရတာမ်ဳိးဟာ လူ႔ႀကံ့ခိုင္ေရးကို မထိေပမယ့္ ရုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္၊ လူခ်င္းမတူ ျဖစ္သြားရတယ္။
၇။ အရိုးျဖစ္ေစ၊ သြားကိုျဖစ္ေစ က်ဳိးအက္ကြဲေအာင္၊ တိမ္းလြဲေအာင္ျပဳျခင္း။ အရိုးက်ဳိး၊ အက္၊ ကြဲသြားတာ၊ သြားက်ဳိးပဲ့နဲ႔ သြားတာမ်ဳိးျဖစ္တယ္။
၈။ အသက္အႏၲရာယ္ျဖစ္ေအာင္၊ ရက္ေပါင္း(၂ဝ)ကိုယ္အဂၤါနာက်င္ေအာင္၊ ရက္ေပါင္း(၂ဝ) လုပ္ေဆာင္ၿမဲအလုပ္ မလုပ္ႏိုင္ေအာင္ နာက်င္ေစျခင္း။
(အတိုမွတ္ - သင္းကြပ္၊ မ်က္ကြယ္၊ နားဝယ္မၾကား၊ အဆစ္ခါးက်ဳိး၊ တစ္မ်ဳိးခ်ည့္နဲ႔၊ ပဲ့သည့္ဦးေခါင္း၊ သြားမေကာင္း၊ ရက္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ ေဆး႐ံုဝယ္)
နာက်င္ေစမႈအတြက္ ျပစ္ဒဏ္မ်ား
• ပုဒ္မ - ၃၂၃ သာမန္လက္နက္ႏွင့္ သာမန္နာက်င္ေစမႈ (၁)ႏွစ္/၁ဝဝဝဝ က်ပ္ ႏွစ္ရပ္စလံုး
• ပုဒ္မ - ၃၃၄ ရုတ္တရက္ေဒါသအႀကီးအက်ယ္ထြက္ေအာင္ျပဳသူအား သာမန္နာက်င္ေစမႈ(၁)လ/၅ဝဝ က်ပ္ ႏွစ္ရပ္စလံုး
• ပုဒ္မ - ၃၃၅ ထုိျပဳသူအား အျပင္းအထန္ နာက်င္ေစမႈ (၄)ႏွစ္/၂ဝဝဝ က်ပ္ ႏွစ္ရပ္စလံုး
• ပုဒ္မ - ၃၂၅ သာမန္လက္နက္ျဖင့္ အျပင္းအထန္နာက်င္ေစမႈ (၇)ႏွစ္ + ေငြဒဏ္
• ပုဒ္မ - ၃၂၄ ပစ္ခတ္ရန္ ထိုး၊ ခုတ္၊ ျဖတ္ရန္ ကိရိယာ၊ ေသေစတန္ရာေသာ ကိရိယာ၊ အဆိပ္၊ စားေလာင္ေစေသာ၊ ေပါက္ကြဲေစေသာ ကိရိယာ၊ မ်ဳိခ်၊ ရႈရိႈက္၊ ေသြးထဲေရာက္လွ်င္ အႏၲရာယ္ျဖစ္ေစေသာ အရာဝတၳဳ၊ တိရစၲာန္ တစ္ေကာင္ေကာင္ စတဲ့ ေဘးျဖစ္ေစတတ္ေသာလက္နက္ျဖင့္ သာမန္နာက်င္ေစမႈ (၃)ႏွစ္၊ ေငြဒဏ္ ႏွစ္ရပ္စလံုး
• ပုဒ္မ - ၃၂၆ ပုဒ္မ ၃၂၄ ပါ ေဘးျဖစ္ေစတတ္ေသာ လက္နက္ျဖင့္ အျပင္းအထန္ နာက်င္ေစမႈ တစ္သက္တစ္ကၽြန္း၊ (၁ဝ) ႏွစ္၊ ေငြဒဏ္
ကိုျဖဴ။ ။ ေဘးျဖစ္ေစတတ္တဲ့ လက္နက္ဆိုတာ နည္းနည္းရွင္းျပပါဆရာ။
ယူတီေက။ ။ (က) ပစ္ခတ္ရန္ဆိုတာ ေသနတ္၊ ေျခာက္လံုးျပဴး၊ ျမား၊ ဒူးေလး။
(ခ) ထိုး၊ ခုတ္၊ ျဖတ္ရန္ဆိုတာ ဓားေျမႇာင္၊ လွံစြပ္၊ လွံ၊ မွိန္း၊ ဝါးခၽြန္၊ သားလွီးဓား၊ ပုဆိန္၊ ရဲဒင္း၊ ခဲတံခၽြန္တဲ့ဓား၊ ခၽြန္ထက္တဲ့ သစ္သား။
(ဂ) ေသေစတန္ရာေသာ ကိရိယာဆိုတာ တူ၊ သံတူရြင္း၊ ကုလားေအာ္၊ ဇာဝီတပ္ထားတဲ့၊ သံကြပ္ထားတဲ့ တုတ္။
(ဃ) မီးပူရိွန္ရိွတဲ့ ကိရိယာဆိုတာ မီးရဲေနတဲ့ သံေခ်ာင္းနဲ႔ကပ္တာ၊ ေရေႏြးပူနဲ႔ပက္တာ။
(င) အဆိပ္၊ စားေလာင္ေနစတဲ့ ကိရိယာဆိုတာ ပိုးသတ္ေဆး၊ အက္စစ္ေရ၊ မီးဗံုးပါတဲ့ဗံုး။
(စ) တိရိစၧာန္ဆိုတာ ေခြးနဲ႔ ႐ွဴးတိုက္တာ၊ အကိုက္ခံရတာ။
နာက်င္ေစမႈေတြကို ေလ့လာတဲ့အခါ ရရိွသြားတဲ့ ဒဏ္ရာဟာ သာမန္နာက်င္ေစမႈလား။ အျပင္းအထန္နာက်င္ေစမႈလား ဆိုတာကို ပထမစိစစ္ရပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တရားခံအသံုးျပဳတဲ့ လက္နက္ဟာ သာမန္လက္နက္လား (လက္သီးနဲ႔ထိုး၊ ႀကိမ္လံုးနဲ႔ရိုက္၊ ေပတံနဲ႔ရိုက္၊ ခဲနဲ႔ေပါက္၊ ဖိနပ္နဲရိုက္၊ ေျခနဲ႔ကန္) သို႔မဟုတ္ ေဘးျဖစ္ေစတတ္တဲ့ လက္နက္နဲ႔ ျပဳတာလား စိစစ္ရပါတယ္။ ဒီအခ်က္ႏွစ္ခ်က္အေပၚမွာ ပုဒ္မ၊ ျပစ္ဒဏ္အနည္းအမ်ား ကြာျခားသြားပါတယ္။
ေအာက္ပါနာက်င္ေစမႈေတြဟာ ဘယ္လိုအျပစ္ရိွပါသလဲ။
၁။ နမ္းခ်င္ေယာင္ေဆာင္ၿပီး ႏႈတ္ခမ္း၊ ႏွာေခါင္း၊ နားရြက္ကိုက္ျဖတ္။
၂။ ဆံပင္ကို လက္နဲ႔ ဆဲြေဆာင့္ (ပုဒ္မ-၃၂၃)
၃။ မ်က္ႏွာ တံေတြးနဲ႔ေထြး
၄။ နားရြက္တံေတြးနဲ႔ဆြတ္
၅။ ဓာတ္ဆီနဲ႔ပက္၊ မီး႐ိႈ႕၊ မေသ
၆။ မီးခိုးဗံုးနဲ႔ပစ္၊ မီးေလာင္၊ မေသ
၇။ စိတ္နာေအာင္လုပ္ (တရားမမႈ)
၈။ အသည္းနာေအာင္လုပ္ (တရားမမႈ)
၉။ ရင္နာေအာင္လုပ္ (တရားမမႈ)
၁ဝ။ ဖင္နာေအာင္လုပ္ (ပုဒ္မ - ၃၇၇၊ တစ္သက္တစ္ကၽြန္း၊ အာမခံမရ၊ နာမည္ပ်က္)
၁၁။ မ်က္ႏွာပ်က္ေအာင္လုပ္ (တရားမမႈ)
၁၂။ တပည့္တင္ပါးကို ဆရာမက ေပတံနဲ႔ရိုက္ဆံုးမ (အျပစ္မရိွ - ေမာင္ဘေသာင္းအမႈ)
၁၃။ တပည့္ေခါင္းကို ဆရာက ေဒါသတႀကီး ဝါးဆစ္ပိတ္တုတ္နဲ႔ရိုက္၊ ေဆးရံုတင္ရ (ပုဒ္မ-၃၂၅)(ေမာင္ေခြး အမႈ)
၁၄။ လူအမ်ားက တစ္ဦးကို တုတ္နဲ႔ဝိုင္းရိုက္၊ ေသ (ရိုက္သူအားလံုး - ပုဒ္မ-၃၂၅)
၁၅။ လူအမ်ားက တစ္ဦးကို ဓားနဲ႔ဝိုင္းခုတ္၊ ေသ (ခုတ္သူအားလံုး - ပုဒ္မ - ၃၂၆)
၁၆။ ေအ ထင္ၿပီး ရိုက္၊ ဘီ ျဖစ္ေန၊ လူမွားရိုက္မိ (ပုဒ္မ-၃၂၃/၃၂၅)
၁၇။ ထီးနဲ႔ရိုက္၊ နားရြက္ျပတ္သြား (ပုဒ္မ-၃၂၅ - ထီးသည္ ေဘးလက္နက္မဟုတ္)
၁၈။ လင္မယားရန္ျဖစ္၊ ကေလးခ်ီထားတဲ့မိန္းမကို လက္သီးနဲ႔ထိုး၊ ကေလးထိုးမိ၊ ကေလးေသ(ပုဒ္မ-၃၂၅)
၁၉။ ရန္ျဖစ္၊ ခဲနဲ႔ထု၊ ေနာက္ေက်ာမွန္၊ အသည္းကြဲေသ (ပုဒ္မ-၃၂၅)
၂ဝ။ မိခင္ကို ပေထြးက ေဆးလိပ္မီးနဲ႔ထိုး၊ သမီးက ပေထြးကို ဓားနဲ႔တစ္ခ်က္ခုတ္ (အျပစ္မရိွ၊ ကာကြယ္ခုခံပိုင္ခြင့္အရ ျပဳျခင္း ျဖစ္သည္။)(မစန္းစန္းျမင့္ - ခ- မတင္ျမင့္ စီရင္ထံုး - ၁၉၆၆)
UTK (မဟာဝိဇၨာ၊ သိပၸံ၊ ဥပေဒ)
